stawać

stawać
stawać {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk Ib, staję, staje, stawaćwaj {{/stl_8}}– stanąć {{/stl_13}}{{stl_8}}dk IVa, stawaćnę, stawaćnie, stań, stawaćnął, stawaćnęli {{/stl_8}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przyjmować pozycję, przy której tułów unosi się, a wyprostowane nogi opierają się na ziemi; wstawać, podnosić się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Tancerki stają na czubkach palców. Stanąć w rozkroku, na baczność. Pies stanął na tylnych łapach. Dziecko już samo staje na nogi. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o przedmiotach: przyjmować pozycję pionową': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rzucony nóż stanął na sztorc w ziemi. Włosy stają jej ze strachu na głowie. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przerywać posuwanie się naprzód; zatrzymywać się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Autobus pospieszny nie staje na wszystkich przystankach. Pociąg stanął w szczerym polu. Stanęliśmy zdumieni przed ogromną budowlą. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przestawać pracować, działać, przerywać pracę': {{/stl_7}}{{stl_10}}W czasie strajków stają huty, kopalnie i inne zakłady. Już skończone pranie, pralka stanęła. Zegar stanął, nie wiem, która godzina. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o wodzie, rzece itp.: zamarzać, przestawać płynąć; o galaretce owocowej, galarecie z mięsa itp.: gęstnieć, tężeć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wisła w Krakowie od niedawna staje lodem. Woda w wiadrze zupełnie stanęła. W lecie galaretka nie staje szybko. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zjawiać się gdzieś, przybywać w określonym czasie na określone miejsce (najczęściej na wezwanie lub rozkaz) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stawać przed komisją lekarską, by otrzymać orzeczenie o stopniu uszczerbku na zdrowiu. Stanął przed dyrektorem na jego wezwanie. Nie stanął do egzaminu na prawo jazdy. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zjawiać się, występować, być gdzieś, zajmować określoną pozycję': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stanąć w drzwiach. Słońce w grudniu staje w znaku Koziorożca. Słońce stanęło w zenicie. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o budowlach, pomnikach itp.: powstawać, wznosić się, być budowanym': {{/stl_7}}{{stl_10}}Na wiosnę będą tu stawać jeden po drugim nowe domy. Ten hotel stanął w dwa lata. Pomnik stanie na rynku. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'być zawieranym, podejmowanym; dochodzić do skutku': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stanął układ. Stanął zakład. W najbliższym czasie stanie chyba ta umowa. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}10. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zatrzymywać się gdzieś na jakiś czas': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stanęli na dwie doby w zajeździe. Stanąć gdzieś obozem.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}chodzić [stawać – stanąć] na uszach; iść [pędzić, stawać] z wiatrem w zawody; język {{/stl_10}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}kołkiem (w gębie) staje – stanął; stać [i in.] {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś, czemuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}na przeszkodzie; świeczki stają – stanęły {{/stl_7}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}{{stl_7}}w oczach {{/stl_7}}

Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • stawać — ndk IX, staję, stajesz, stawaćwaj, stawaćwał stanąć dk Vb, stawaćnę, stawaćniesz, stań, stawaćnął, stawaćnęła, stawaćnęli 1. «unosić tułów opierając wyprostowane nogi na ziemi; wstawać, dźwigać się na nogi» Stanąć na baczność. Stawać na palcach.… …   Słownik języka polskiego

  • stawać — 1. Każdy kęs staje komuś kością w gardle «ktoś nie może nic przełknąć»: (...) każdy kęs stawał mi kością w gardle (...) wiedziałam, że częstują mnie z łaski. Roz tel 1996. 2. Noga, stopa ludzka (nigdy) gdzieś nie stanęła «w jakimś miejscu (nigdy) …   Słownik frazeologiczny

  • stawać się — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Id, staję się, staje się, stawać sięwaj się {{/stl 8}}– stać się {{/stl 13}}{{stl 8}}dk IVc, stanę się, stanie się, stań się, stał się, stała się, stali się {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać – stanąć dęba — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} o koniu: stawać na ugiętych tylnych nogach, wierzgając przy tym przednimi : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dosiadany koń niespodziewanie stanął dęba. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać – stanąć w pąsach — {{/stl 13}}{{stl 7}}to samo co stawać – stanąć w ogniu w zn. 2.: Cała stanęła w pąsach ze wstydu. {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać się – stać się ciałem — {{/stl 13}}{{stl 7}} o czymś abstrakcyjnym: realizować się, urzeczywistniać się {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać – stanąć — {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}ością w gardle {{/stl 13}}{{stl 7}} przeszkadzać, dokuczać, dawać się we znaki, uniemożliwiać zrobienie czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ością w gardle stanęły im przyjęte nieopatrznie zobowiązania. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać – stanąć na porządku dziennym — {{/stl 13}}{{stl 7}} stać się ważnym i aktualnym, budzącym szerokie zainteresowanie, częste dyskusje : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na porządku dziennym staje sprawa uregulowania stosunków z tym państwem. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać – stanąć na ślubnym kobiercu — {{/stl 13}}{{stl 7}} podniośle: brać ślub, wstępować w związek małżeński : {{/stl 7}}{{stl 10}}Mimo przeszkód stanęli na ślubnym kobiercu. Para królewska staje na ślubnym kobiercu. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stawać – stanąć [odpowiadać – odpowiedzieć] przed sądem — {{/stl 13}}{{stl 7}} być sądzonym, oskarżonym w procesie sądowym; ponosić odpowiedzialność przed sądem : {{/stl 7}}{{stl 10}}Przed sądem stają winni znęcania się nad więźniami politycznymi w czasach stalinowskich. Odpowiedzieć przed sądem za… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”